Szanowni Państwo!
Jest mi niezmiernie miło zapowiedzieć, iż już niebawem w księgarniach ukaże się moja książka "Storytelling oparty na danych". Książka będzie wydana przez Wydawnictwo OnePress. Proces pisania mam juz za sobą. Wspólnie z Wydawnictwem jesteśmy już w trakcie zaawansowanych prac nad warstwą redakcyjną książki. Przy pomyślnym przebiegu projektu, może się ona pojawić jeszcze w tym roku.
W książce opowiadam o praktycznej stronie storytellingu opartego na danych: od sięgania po dane, ich analizę, po skuteczną prezentację. Pokazuję to wszystko na licznych przykładach, z wykorzystaniem różnych narzędzi takich jak Excel, PowerPoint oraz ChatGPT.
O dokładnej dacie premiery dowiecie się Państwo z tego blogu, mam nadzieję już niebawem. A poniżej krótki fragment:
Jak konstruować narrację opowieści?
Po przeprowadzeniu szczegółowej analizy i odkryciu wartościowego wniosku, stajemy przed kolejnym wyzwaniem:
Jak w przystępny i znaczący sposób przedstawić swoje odkrycia docelowej publiczności?
Wykorzystanie określonej narracji do organizacji naszych informacji nie tylko ułatwia odbiór treści przez publiczność, ale także pomaga nam w priorytetyzacji istoty przekazu. Czasem też, co równie ważne, do identyfikacji tego, co w nim nieistotne. W oparciu o doświadczenia własne oraz literaturę stwierdzam, że najczęściej opowieść storytellingowa będzie opierać się o koncepcję łuku storytellingu? Wprowadziłem ją w pierwszym rozdziale. Tu chciałbym się skupić na poszczególnych jej punktach i podpowiedzieć, jakie „normatywne” strategie możemy przyjąć do ich realizacji. Koncepcja łuku storytellingu dzieliła opowieść na cztery elementy:
Kontekst / tło
Na początku opowieści opartej na danych, ustalamy kluczowe detale takie jak obszar zainteresowania i okres. Skupiamy się zwykle na określonym segmencie ludzi, np. na decydentach. Ważne jest dostarczenie publiczności tyle informacji wstępnych, aby mogła łatwo zrozumieć dane.
Na wykresie przedstawiającym łuk storytellingu, znajdą Państwo w „okolicach” kontekstu / tła mały rysunek haczyka. Ten haczyk to zauważalne spostrzeżenie: punkt zwrotny w historii, w którym zaczyna ujawniać się szansa lub zagrożenie. Może być to znaczny wzrost lub spadek sprzedaży lub wydajności. To może być wstępna zapowiedź opowieści opartej na danych.
Oświecanie
Jest to druga faza budowania opowieści opartej na danych. W tym momencie prezentujemy wyniki analizy czy analiz. Możemy przyjąć tu kilka strategii:
Odwrócona piramida: najpierw najcięższy gatunkowo argument, potem coraz mniej istotne;
Pareto: wybieramy tylko najistotniejsze argumenty (20% z nich), pozostałe trzymamy w odwodzie (ew. w załącznikach do prezentacji);
Zmasowany atak: wszystkie argumenty są równoważne, prezentujemy je w kolejności losowej;
Dwa (lub więcej) fronty: prezentujemy argumenty oparte o różne metodologie, dane czy założenia, ale prowadzące do tych samych albo przynajmniej zbliżonych wyników;
Suspens (normalna piramida): budujemy napięcie prowadząc stopniowo do kluczowych argumentów. Możemy argumenty skumulować w jednym miejscu albo stopniowo „wrzucać” do naszej odpowiedzi, zaczynając od tych mniej ważnych.
Eksploracja: prowadzenie odbiorców przez proces badawczy, pokazywanie problemów na jakie się natknęliśmy, tak żeby dokładnie rozumieli, jak osiągnęliśmy rezultaty i w pewnym sensie, osiągali je z nami.
Niezależnie od przyjętej narracji, powinniśmy starać się prezentować jedynie informacje niezbędne do jej prowadzenia. Jeżeli zaczniemy umieszczać w niej mniej istotne odkrycia, może stać się słabsza. W mojej ocenie w realiach pracy w nowoczesnym, dynamicznym przedsiębiorstwie, najlepiej sprawdzą się strategie od a do d (wymienione wyżej). Są one najbardziej praktyczne i generują najmniejsze ryzyko „popłynięcia”. Nie znaczy to, że np. strategie e oraz f są skazane na porażkę. Wszystko zależy bowiem od kontekstu.
„Aha”
Moment Aha, to punkt kulminacyjny naszej historii - moment, gdy dzielimy się głównym odkryciem lub kluczowym spostrzeżeniem...
I teraz uwaga!
Konstrukcję opowieści zaczynamy właśnie od tego miejsca. Wiemy, gdzie jest cel podróży. A gdzie jest początek? Na to pytanie odpowie nam np. lista kontrolna kontekstu. Co wiedzą nasi odbiorcy? Kim są? Jakie argumenty ich przekonają? Jakie mam dane? I tak dalej.
Rozwiązanie i kolejne kroki
Na końcu, musimy podzielić się tym, jak publiczność powinna wykorzystać nowe spostrzeżenie. W tym celu niezbędny jest etap Rozwiązania i Kolejnych Kroków. Jeśli nie pomożemy publiczności w zrozumieniu, co mogą zrobić po odkryciu naszych wyników, możemy stracić możliwość wprowadzenia zmian.
Problem w tym, że bardzo często tak angażujemy się w badane zjawisko, że tracimy z oczu jego prawdziwe znaczenie.